موسسه مالي واعتباري بنياد دست به دامن" بامشاد" شد
خبرگزاري كار ايران
شب گذشته موسسه مالي و اعتباري بنياد در اقدامي نه چندان جالب و جذاب از طريق يكي از برنامه هاي پربيننده تلويزيوني تبليغ سهام عرضه نشده خود در بازار پرداخت و سعي كرد اين سهام را براي بينندگان برنامه رومانتيك و پروانه اي جلوه دهد.
در برنامه نقطه چين كه تاكنون اسپانسرهاي بسياري مانند شركت سامسونگ و سايپا را در كنار خود داشت, شب گذشته پذيراي موسسه مالي و اعتباري بنياد بودكه به تازگي مجوز حضور در بورس را دريافت كرده و از همين ابتدا هم سعي در بازار سازي براي سهام خود دارد.
اين در حالي است كه نقطه چين قصد داشت بيينده را آنچنان اقنا ع كند كه خريداران اين سهام برندگان واقعي بورس هستند در حالي كه فعاليت بورس طي سالهاي فعاليتش نشان داده سهام شركت هايي از بخت بالا و استقبال خوب برخوردار مي شوند كه پتانسيل واقعي را داشته و قيمت آنها به صورت ذاتي تعيين شود نه بيشتر از آن. از سوي ديگر طبق برخي شنيده ها ، موسسه مالي و اعتباري بنياد طي ماههاي اخير با خريد و فروش سهام بانك هاي خصوصي اقتصادي نوين و كارآفرين قصد داشت سهام اين بانك ها را پرطرفدار نشان دهد تا پس از ورود چنين استقبالي نيز از سهام اين موسسه صورت گيرد.
تبليغات غير مستقيم اين موسسه از طريق تلويزيون و در قالب يكي از پربيننده ترين برنامه هاي آن بسياري از محافل اقتصادي كشور را به واكنش برداشت به طوريكه سايت اختصاصي سازمان بورس اوراق بهادار در بخش تريبون آزاد به نقد اين فرايند پرداخته و تحليل جامعي از آن را براي خوانندگان ارايه كرد كه در پي مي آيد.
شب گذشته سريال پربيننده نقطه‌چين به "بورس‌بازي" اختصاص داشت و قهرمانان اين مجموعه كه همواره روياي ثروتمندشدن بي‌دغدغه را در سر مي‌پرورانند اين بار به خريد و فروش سهام روي آوردند تا بخت خود را در اين زمينه بيازمايند.
در اين ميان از سهام "موسسه مالي - اعتباري بنياد" سخن به ميان آمد و در نهايت برنده بازي آنهايي شدند كه سهام اين موسسه را خريده بودند. چنين پيداست كه موسسه مالي و اعتباري بنياد "اسپانسر" برنامه ديشب نقطه‌چين بود و از مردم مي‌خواست با خريد سهام اين موسسه به روياي خود براي سرمايه‌گذاري پرسود و بي‌دغدغه جامه عمل بپوشند. پخش مجموعه شب گذشته سوالاتي در ذهن فعالان بازار سرمايه ايجاد مي‌كند كه در ادامه به آن مي‌پردازم. 1. موسسه مالي - اعتباري بنياد اخيرا بعد از كش و قوس‌هاي فراوان در فهرست نرخ‌هاي بورس درج شد و با توجه به برگزاري مجمع موسسه طي روز جاري احتمالا ظرف روزهاي آينده دادوستد سهام آن در بورس آغاز مي‌شود. به طبع، ايجاد عطش خريد سهام موسسه مالي - اعتباري بنياد وقتي با عرضه محدود سهام اين موسسه در بازار همراه باشد مي‌تواند زمينه‌ساز رشد قيمت آن شود. اما اين رشد قيمت مي‌تواند ربطي به ارزش ذاتي سهام بنياد نداشته باشد و صرفا از آن رو رخ دهد كه عرضه سهم تكافوي تقاضاي "تحريك شده" موجود را نكند. در چنين شرايطي، براي مدتي عطش تقاضا روند فزاينده قيمت را به دنبال دارد. اما تنها براي مدتي. بعد از گذشت اندك زماني، هنگامي كه قيل‌وقال‌ها مي‌خوابد سهام‌داران به "سودآوري واقعا موجود" يا ارزش ذاتي سهم نگاه مي‌كنند ناگهان تب خريد سهام فروكش مي‌كند و در شرايطي كه عرق سرد فروكش كردن تب بر پيشاني خريداران سهام نشسته، قيمت سير نزولي را آغاز مي‌كند. 2. در اين چرخه شتابان صعود و نزول قيمت سهم، چه كساني سود مي‌برند؟ آيا موسسه مالي - اعتباري بنياد بدين ترتيب مي‌تواند سهام‌داراني بلندمدت و پابرجا براي موسسه خود تدارك ببيند؟ گمان نمي‌كنم سهام‌داري كه انتظار سودآوري غيرمتعارف و خارق‌العاده )چنانكه موسسه بنياد در تبليغات خود در مجموعه نقطه‌چين مدعي شده( داشته يكباره با سهمي متعارف و با رشد معمول مواجه شود چندان دل به ادامه سرمايه‌گذاري در اين سهام ببندد. 3. نكته بسيار مهم اين است كه، بر اساس ضوابط بانك مركزي، بانك‌ها مي‌توانند حداكثر 3/5 درصد مانده سپرده‌هاي خود را به عنوان حق‌الوكاله محسوب نمايند. و كليه منابع درآمدي بانك به جز 3/5 درصد حق‌الوكاله مزبور متعلق به سپرده‌گذاران است. در چنين شرايطي اساسا اين سپرده‌گذاران در بانك يا موسسه مالي - اعتباري هستند كه از فعاليت‌هاي سودآور بانك يا موسسه اعتباري منتفع مي‌شوند، نه سهام‌داران. بنابراين، سودآوري آتي اين موسسات نيز عمدتا نصيب سپرده‌گذاران خواهد شد، نه سهام‌داران. 4. تجربه جهاني نشان داده است كه قيمت سهام بانك‌ها و موسسات مالي - اعتباري غيربانكي و حجم سپرده‌هاي آنها رابطه همبستگي مستقيم دارند. بدين ترتيب كه رشد قيمت سهام رشد ميزان سپرده‌ها را به دنبال دارد و به همين ترتيب كاهش قيمت سهام نيز كاهش سپرده‌ها و مي‌دانيم كه اين هر دو روندهايي است كه با تقويت يكديگر مي‌توانند خود را تشديد كنند. يعني كاهش قيمت سهام كاهش سپرده‌ها را به دنبال دارد، كاهش سپرده‌ها كاهش سودآوري را به دنبال خواهد داشت. كاهش سودآوري كاهش بيشتر قيمت سهام را به دنبال مي‌آورد و اين چرخه استمرار مي‌يابد. از همين رو، بانك‌ها و موسسات مشابه در بازار سرمايه عموما سياست‌هاي محافظه‌كارانه را دنبال مي‌كنند. يعني حتي‌الامكان تلاش مي‌كنند قيمت سهام فاصله چنداني با ارزش ذاتي آن نگيرد، حتي در سطوحي پايين‌تر قرار داشته باشد.