ابلاغ دستورالعمل توثيق اوراق بهادار براى اجرا
دستورالعمل توثيق اوراق بهادار كه در ۲۹ خردادماه سال جارى به تصويب هيأت مديره سازمان بورس رسيده است ديروز براى اجرا ابلاغ شد.
ماده ۱- اصطلاحات و واژه هاى تعريف شده در ماده يك قانون بازار اوراق بهادار جمهورى اسلامى ايران، آئين نامه معاملات در شركت بورس اوراق بهادار تهران، دستورالعمل اجرايى نحوه انجام معاملات اوراق بهادار در فرابورس ايران و اساسنامه شركت سپرده گذارى مركزى جز مواردى كه در زير آمده است، در همان معانى در اين دستورالعمل به كار رفته اند و ساير اصطلاحات به شرح زير مى باشند: الف.اوراق بهادار: منظور اوراق بهادارى است كه در شركت سپرده گذارى مركزى، سپرده شده است.
ب.اوراق بهادار وثيقه: اوراق بهادارى است كه تحت مالكيت وثيقه گذار قرار دارد و به دلايل قانونى يا مقرراتى ممنوعيتى جهت معامله اوراق بهادار مذكور وجود ندارد و به نفع وثيقه گير توثيق شده است. ج.پايگاه داده ها: سامانه اى است شامل اطلاعات مورد نياز در خصوص ناشران اوراق بهادار، مالكان اوراق بهادار، اعضا و هرگونه اطلاعات مربوط به مالكيت اوراق بهادار كه توسط شركت سپرده گذارى مركزى راهبرى مى شود. د.توثيق: مسدود نمودن اوراق بهادار وثيقه گذار در پايگاه داده ها به نفع وثيقه گير، مطابق شرايط اين دستورالعمل است. هـ.سپرده گذارى: عملياتى است كه طى آن تمام يا قسمتى از اوراق بهادارى كه در پايگاه داده ها به ثبت رسيده است، قابليت معامله در بورس يا فرابورس را خواهند يافت. و.شركت سپرده گذارى مركزى: شركت سپرده گذارى مركزى اوراق بهادار و تسويه وجوه (سهامى عام) است كه طبق بند (۷) ماده يك قانون بازار اوراق بهادار جمهورى اسلامى ايران تشكيل شده است. ز.كد مالكيت: شناسه مشترى جهت انجام معاملات اوراق بهادار در پايگاه داده ها است. ح.كد وثيقه: كد مشخصى است كه اوراق بهادار وثيقه به آن منتقل و مسدود مى گردد. ط.وثيقه گذار: منظور مالك اوراق بهادار يا نماينده وى است كه اوراق بهادار را به نفع وثيقه گير، توثيق مى كند. ى.وثيقه گير: شخصى است كه وثيقه به نفع او انجام پذيرفته است. ك.وضعيت قابل فروش: وضعيتى است كه اوراق بهادار وثيقه به درخواست وثيقه گير از حالت ممنوع المعامله به حالت قابل فروش درمى آيد، ليكن تنها به كارگزار معرفى شده از سوى وثيقه گير اجازه فروش داده مى شود.
فصل اول- توثيق اوراق بهادار
ماده ۲-رسيدگى به درخواست هاى توثيق اوراق بهادار، منوط به ارسال درخواست كتبى وفق فرم هاى از پيش تعيين شده، از سوى وثيقه گذار به شركت سپرده گذارى مركزى مى باشد.
تبصره:در صورتيكه وثيقه گذار شخص حقوقى باشد، فرم درخواست توثيق بايد توسط صاحبان امضاى مجاز، امضاء شود و آخرين روزنامه رسمى مهيد صاحبان امضاء مجاز ضميمه شود.
ماده ۳-چنانچه درخواست توثيق از سوى شخص حقوقى براى اوراق بهادار متعلق به اشخاص ديگر و به نيابت از ايشان به شركت سپرده گذارى مركزى ارايه شود، وى بايد ضمن تكميل فرم درخواست توثيق، گواهى كند كه درخواست كتبى اشخاص مذكور مبنى بر اعطاى اختيار به شخص حقوقى جهت توثيق اوراق بهادار را دريافت كرده است. ماده ۴-به منظور توثيق اوراق بهادار، ضرورى است در هنگام ارسال فرم درخواست موضوع ماده ،۲ كارمزد معين توسط وثيقه گذار پرداخت و مستندات آن به همراه ساير مدارك به شركت سپرده گذارى مركزى ارسال گردد. در غير اين صورت عمليات توثيق انجام نمى شود و مراتب به متقاضى اطلاع داده مى شود. ميزان كارمزد در چارچوب سقف هاى اعلامى توسط سازمان تعيين و اعلام مى شود.
ماده ۵-در صورت تكميل و ارسال مدارك مطابق مواد قبل، شركت سپرده گذارى مركزى نسبت به انتقال دارايى اوراق بهادار مورد درخواست توثيق، از كد مالكيت وثيقه گذار به كد وثيقه در پايگاه داده ها اقدام مى كند. تبصره :۱پس از توثيق اوراق بهادار، شركت سپرده گذارى مركزى نتيجه اقدامات را به صورت كتبى به ناشر اوراق بهادار، وثيقه گذار و وثيقه گير اطلاع مى دهد. تبصره :۲گواهينامه موقت اوراق بهادار وثيقه نزد شركت سپرده گذارى مركزى نگهدارى مى گردد. ماده ۶-پس از توثيق اوراق بهادار، حق تغيير مالكيت يا تبديل وثيقه به غير از موارد زير، از وثيقه گذار سلب مى شود.
الف.اجازه كتبى وثيقه گير. ب.حكم مرجع ذيصلاح قانونى.
ماده ۷-موارد زير در صورت توافق طرفين وفق قرارداد فيمابين و به استناد فرم درخواست توثيق، جزو متعلقات وثيقه محسوب شده و حق برداشت، انتقال مالكيت يا تبديل آنها به تبع وثيقه اوليه از وثيقه گذار سلب مى شود: الف.هرگونه حق تقدم كه به واسطه مالكيت وثيقه گذار بر وثيقه به وى تعلق مى گيرد. ب.سهامى كه در اثر افزايش سرمايه حاصل مى شود. ج.اوراق بهادارى كه در اثر تقسيم اوراق بهادار وثيقه به چند ورقط بهادار، حاصل مى شود. د. وجوهى كه در اثر فروش حق تقدم استفاده نشده موضوع قسمت (الف) اين ماده به وثيقه گذار تعلق گيرد. هـ.سود متعلقه به اوراق بهادار وثيقه.
تبصره:اقدامات مربوط به بند هاى د و هـ، مطابق قرارداد فيمابين طرفين توسط ناشر انجام مى پذيرد و مسئوليت حسن اجراى آن به عهده ناشر است. ماده ۸-وثيقه گير مى تواند با ارايه درخواست كتبى به شركت سپرده گذارى مركزى از آخرين وضعيت اوراق بهادار وثيقه توسط وثيقه گذار و يا وثيقه گذاران به نفع وى اطلاع حاصل كند.
ماده ۹-در صورت لغو پذيرش اوراق بهادار از فهرست نرخ هاى بورس يا فرابورس، همچنين در مواردى كه مقرر است اوراق بهادار وثيقه، به اوراق بهادار ديگرى تبديل شوند، شركت سپرده گذارى مركزى پس از حصول اطلاع از موضوع از طريق سازمان، بورس يا فرابورس، بايد مراتب را به صورت كتبى به ناشر اوراق بهادار و وثيقه گير اعلام كند. در اين صورت ناشر اوراق بهادار مسئوليت اجراى تعهدات شركت سپرده گذارى مركزى را در حفظ حقوق وثيقه گير برعهده خواهد داشت.
ماده ۱۰-توثيق اوراق بهادار اعضاى هيأت مديره و يا رفع توثيق آن، موضوع ماده ۱۱۴ قانون تجارت، منوط به ارسال درخواست كتبى وفق فرم هاى از پيش تعيين شده، از سوى ناشر اوراق بهادار به شركت سپرده گذارى مركزى مى باشد. تبصره:درخواست توثيق مستلزم ارسال صورتجلسط مجمع عمومى ناشر و آگهى روزنامه رسمى است كه در آن اعضاى هيأت مديره معرفى شده اند.
فصل دوم- رفع توثيق اوراق بهادار
ماده ۱۱-رفع توثيق اوراق بهادار درصورت درخواست كتبى از سوى وثيقه گير به شركت سپرده گذارى مركزى وفق فرم هاى از پيش تعيين شده يا دستور مرجع ذيصلاح انجام مى شود. تبصره:رفع توثيق بخشى از اوراق بهادار وثيقه به درخواست وثيقه گير، در چند مرحله نيز امكان پذير مى باشد. ماده ۱۲-پس از رفع توثيق اوراق بهادار، شركت سپرده گذارى مركزى، دارايى وثيقه گذار را از كد وثيقه به كد مالكيت وى در پايگاه داده ها انتقال داده و نتيجه اقدامات را به صورت كتبى به ناشر اوراق بهادار، وثيقه گذار و وثيقه گير يا مرجع ذيصلاح قانونى درخواست كننده اطلاع مى دهد.
فصل سوم- فروش اوراق بهادار وثيقه
ماده ۱۳-فروش اوراق بهادار وثيقه منوط به ارسال درخواست كتبى فروش و معرفى كارگزار فروشنده از سوى وثيقه گير به شركت سپرده گذارى مركزى وفق فرم هاى از پيش تعيين شده مى باشد.
ماده ۱۴-شركت سپرده گذارى مركزى پس از دريافت درخواست فروش و مدارك مثبت ماده ،۱۵ اوراق بهادار وثيقه را در پايگاه داده ها در وضعيت قابل فروش براى كارگزار فروشنده قرار داده و مراتب را به صورت كتبى به وثيقه گير، وثيقه گذار و كارگزار فروشنده اطلاع مى دهد. ماده ۱۵-فروش اوراق بهادار وثيقه، موضوع ماده ،۱۳ توسط وثيقه گير در يكى از حالت هاى زير امكانپذير است:
.۱داشتن وكالتنامه يا صلح نامه رسمى كه مهيد اعطاى اختيار فروش باشد. .۲ارايه دستور فروش توسط مراجع قضايى - قانونى ذى صلاح. ماده ۱۶-وثيقه گير بايد مدارك و مستندات موضوع ماده ۱۵ را به منظور فروش اوراق بهادار وثيقه به شركت سپرده گذارى مركزى و كارگزار فروشنده ارايه نمايد.
فصل چهارم- ساير موارد
ماده ۱۷-در تمامى مواردى كه شركت سپرده گذارى مركزى ملزم به اطلاع رسانى كتبى به وثيقه گير و وثيقه گذار مى باشد، نشانى ارايه شده در فرم هايى كه به امضاى اشخاص نامبرده رسيده است، ملاك عمل خواهد بود مگر تغيير نشانى به صورت كتبى به اطلاع شركت سپرده گذارى مركزى رسيده باشد. ماده ۱۸-با تصويب اين دستورالعمل، مقررات مغاير نسخ مى شود. اين دستورالعمل حاكم بر درخواست هاى توثيق اوراق بهادارى است كه مطابق مقررات اين دستورالعمل ارايه مى شوند.