بررسی همه جانبه صنعت
آینده صنعت روی بروی کاغذ از نگاه جامع
شرکت های عضو این گروه به جز ملی سرب و روی که رشد قیمتی 44 درصدی داشته ، بقیه با توجه به کاهش و یا ثبات قیمتی که در طول سال جاری داشته اند ، جای رشد قیمت را در صورت رشد قیمتهای جهانی خواهند داشت . مخصوصاً این که قیمت های جهانی روی پس از طی یک روند کاهشی دوباره در سیر صعودی خود قرار گرفته و هم اکنون بالاتر از بودجه شرکت ها در حدود 2030 دلار معامله می شوند .
پنج شرکت بزرگ بورسی کشور در حال حاضر به تولید روی و مشتقات آن اشتغال دارند . توسعه معادن روی ایران " کروی" ، کالسیمین " فاسمین " ، فرآوری مواد معدنی " فرآور " ملی سرب و روی " فسرب " و باما " کاما " شرکت های مذکور هستند که از جمله شرکتهای صاحب نام بورس نیز به حساب می آیند . واحد تحلیل و مطالعات بورس نیوز در یک بررسی همه جانبه به تحلیل شرکت های مذکور پرداخته است .
مقدمه
فلز روی که از پرمصرف ترین فلزات غیر آهنی است با آلیاژهای متنوع خود از لحاظ مصرف بعد از آلومینیوم و مس در رتبه سوم قرار دارد . از کاربرد های این فلز می توان به استفاده آن برای پوشش دیگر فلزات برای جلوگیری از پوسیدگی ، استفاده در ساخت و سازها ، لوازم منزل ، خودرو سازی ، کشتی سازی ، آلیاژ سازی و .... اشاره کرد . ولی مصرف اصلی روی برای گالوانیزه کردن ( پوشش دادن ) سطوح فولادی و آهنی در مقابل خوردگی هاست . محصولات گالوانیزه نیز عمدتاً در صنعت ساختمان و خودرو مورد استفاده قرار می گیرند.
صادرکنندگان و وارد کنندگان
بزرگترین کشورهای صادرکننده روی در جهان کانادا ، چین و استرالیا و بزرگترین واردکنندگان نیز آمریکا ، چین و آلمان می باشند . بزرگترین مصرف کنندگان جهانی روی نیز چین ، آمریکا و ژاپن می باشند .
ایران چهارمین تولید کننده بزرگ ماده معدنی روی در آسیا بعد از چین ، قزاقستان و هند است این صنعت با توجه به توسعه بومی در کشور وابستگی خاصی از لحاظ فناوری به خارج از کشور نداشته و تحقیقات و نوآوری های لازم در آن همواره در داخل کشور در حال انجام است.
بازدهی در بورس
در 97 روز کاری سپری شده از سال 89 ، میانگین بازدهی صنعت مذکور 18.36 درصد بوده است که نسبت به میانگین کل بورس حدود 7 درصد کمتر است .
ملی سرب و روی با 44.7 در صد بازدهی مثبت در رده اول و باما با1.2 درصد بازدهی منفی در رده آخر این رده بندی قرار گرفته است . کالسیمین با 26.45 درصد، فرآوری مواد معدنی با 17.99 درصد و معادن روی ایران با 3.87 درصد بازدهی کسب شده در رده های دوم تاچهارم این رده بندی قرار گرفته اند .
شرکت سود تقسیمی که در بازدهی کسب شده نقش مستقیمی دارد ، کالسیمین با 1500 ريال تقسیم سود در مجمع بهترین عملکرد و ملی سرب و روی نیز بدون توزیع هیچ گونه سودی بدترین عملکرد را از این جهت داشته است .
این یعنی ملی سرب و روی کل بازدهی 44.7 درصدی خود را از طریق افزایش قیمت نصیب سهامداران خود نموده است در حالی که بازدهی شرکتی مثل کالسیمین تنها ناشی از سود تقسیمی شرکت می باشد وگرنه از لحاظ قیمتی ، " فاسیمین " 40.16 درصد افت را تجربه کرده است.
باما طی این مدت 1000 ریال سود تقسیم کرده ولی 8.03 درصد افت قیمت را تجربه کرده است .
فرآوری مواد معدنی250 ریال تقسیم سود داشته ولی با 41.42 درصد افت قیمت بیشترین کاهش قیمت را در این گروه داشته است.
توسعه معادن روی نیز 25 ریال تقسیم سود داشته ولی قیمتش در سال جاری دستخوش تغییرات زیادی نشده و تنها 1.33 درصد رشد را تجربه کرده است .
در نهایت بنظر می رسد شرکت های عضو این گروه به جز ملی سرب و روی که رشد قیمتی 44 درصدی داشته ، بقیه با توجه به کاهش و یا ثبات قیمتی که در طول سال جاری داشته اند ، جای رشد قیمت را در صورت رشد قیمتهای جهانی خواهند داشت . مخصوصاً این که قیمت های جهانی روی پس از طی یک روند کاهشی دوباره در سیر صعودی خود قرار گرفته و هم اکنون بالاتر از بودجه شرکت ها در حدود 2030 دلار معامله می شوند .
وضعیت معاملات و رتبه نقدشوندگی
طی 96 روز کاری سپری شده در سال جاری ، باما با 84 روز معاملاتی بیشترین و ملی سرب و روی با 60 روز معاملاتی کمترین روز معاملاتی را داشته اند .
از لحاظ دفعات معامله معادن روی ایران بیشترین تعداد معامله وملی سرب و روی کمترین تعداد معامله را داشته اند .
از لحاظ رتبه نقدشوندگی نیز باما با قرار گرفتن در رتبه 55 بورس ، حایز بهترین رتبه در این گروه و ملی سرب و روی با کسب رتبه 149 ، حایز بدترین رتبه شده است.
در جدول زیر خلاصه ای از عملکرد بورسی شرکتهای گروه روی را طی 96 روز کاری سال جاری مشاهده می کنید :
شرکت
بازدهی
رتبه نقدشوندگی
DPS ( سودتقسیمی ) ریال
توسعه معادن روی
3.87
102
25
کالسیمین
26.45
69
1500
فرآوری مواد معدنی
17.99
76
250
ملی سرب و روی
44.70
149
--
باما
1.20-
55
1000
نگاهی به گزارشات عملکرد واقعی شرکتهای فعال در صنعت روی
شرکت باما با پوشش 27 درصدی EPS خود طی 3 ماهه اول سال ، 207 ریال از 766 ریال سودی که برای سال مالی جاری پیش بینی نموده را محقق کرده است که بهترین عملکرد در این گروه به حساب می آید .
البته شرکت قبلاً سود سال مالی 89 خود را 836 ریال پیش بینی نموده که بعداً به دلیل حذف برنامه تولید اکسید روی همچنین کاهش نرخ فروش جهانی آن را به 766 ریال تعدیل کرد .
باما از لحاظ فروش نیز با پوشش 20 درصدی فروش کنسانتره سولفور روی و کنسانتره سولفور سرب که بیشترین سهم را در فروشش دارند عملکر د مناسبی داشته است .
ملی سرب و روی ایران با تحقق 51 ریال از 314 ریال سودی که برای سال مالی 89 خود پیش بینی کرده ، 16 درصد آن را پوشش داده است .
از لحاظ مبلغ فروش شمش سرب و روی بیشترین بخش فروش شرکت را تشکیل می دهند ولی شرکت در سه ماهه اول سال موفق به پوشش تنها 5 درصد از فروش شمش سرب شده و فروش شمش روی هم به اندازه ای ناچیز بوده که زیر یک درصد میباشد .
البته شاید مهمترین نکته در حال حاضر جبران زیان انباشته بالای شرکت است که معادل 146 درصد سرمایه ثبت شده شرکت می باشد .
البته شرکت با توجه به راه اندازی کامل خط تولید شمش روی خود سعی در کاهش این زیان انباشته دارد به گونه ای که سود پس از کسر مالیاتش نیز در سال جاری با 291 درصد رشد پیش بینی شده است ، که باید دید موفق به پوشش آن خواهد شد یا خیر ؟
شرکت کالسیمین نیز با پوشش تنها 12 درصد از 525 ریال سودی که برای سال مالی جاری پیش بینی نموده ، عملکرد مناسبی از این لحاظ نداشته است .
عمده دلیل این عملکرد نسبتاً نامناسب پوشش تنها 11 درصدی فروش شمش روی است که در حدود 60 درصد پیش بینی فروش شرکت را شامل می شود ، این در حالی است که شرکت از لحاظ تولید شمش روی عملکرد خوبی داشته و 24 درصد پیش بینی خود ، شمش روی که محصول اصلی اش به حساب می آید را تولید نموده است .
فرآوری موادمعدنی ایران از دیگر شرکتهای فعال در صنعت روی با تحقق 38 ریال سود در سه ماهه اول امسال ، نسبت به سه ماهه اول سال 88 که فاقد فعالیت تولیدی بوده ، عملکرد خوبی داشته است . شرکت از لحاظ تولید تقریباً مطابق با پیش بینی ها موفق به پوشش حدود 25 درصد تولید خود شده است.
مطلب قابل ذکر در مورد شرکت فرآوری مواد معدنی مبالغ متوسط نرخ فروش شمش روی و متوسط نرخ خرید خاک معدنی است . شرکت در حالی که نرخ فروش شمش روی به ازای هر تن را به طورمتوسط 1900 دلار پیش بینی کرده بوده ، شمش روی خود را 1946.9 دلار طی این مدت فروخته است .
در نگاه اول شاید انتظار شناسایی سود خوبی از این بابت داشته باشیم ولی طی این مدت متوسط نرخ خرید خاک معدنی که 58 میلیون تومان پیش بینی شده بود ، 922 میلیون تومان محقق شده است بنابر این تقریباً این سود و زیان یکدیگر را پوشش داده اند .البته گفته می شود خاکی که گران تر خریداری شده غنای بالاتری داشته و هزینه های کمتری برای شرکت در بهای تمام شده ایجاد کرده است . البته شرکت نرخ تسعیر دلار به ریال را 10000 ريال در نظر گرفته که با توجه به اینکه دلار طی سال جاری بالای 10000 ریال معامله شده و پیش بینی می شود در طول سال هم زیر 10000 ریال معامله نشود ، سودی نیز از این بابت شناسایی شده و خواهد شد .
شرکت توسعه معادن روی که به غیر از باما سهامدار عمده دیگر شرکت های فعال صنعت روی بوده و به نوعی به عنوان هلدینگ روی کشور در بورس مطرح است درسه ماهه اول سال 89 ، 16 ريال سود محقق کرده که نسبت به 11 ريال زیان سال گذشته عملکرد خوبی محسوب می شود .
البته شرکت کمی محتاطانه سود سال مالی 89 خود را با 31.4 درصد کاهش تنها 168 ریال پیش بینی کرده که با توجه به ثبات فعلی قیمت های روی بالای 2031 دلار احتمال تعدیل آن وجود دارد .
طرح تحول اقتصادی و صنعت روی
با توجه به انرژی بر بودن صنعت روی و فرسودگی بسیاری از ماشین آلات شرکت های فعال در این صنعت ، آزادشدن قیمت حامل های انرژی اثرات منفی فراوانی روی صنعت مذکور خواهد داشت .
بنابر این با توجه به اینکه منابع رسمی خبر از اجرای این طرح در نیمه دوم سال جاری داده اند باید دید شرکتهای مذکور چه تمهیداتی برای مقابله با اثرات اجرای این طرح بزرگ ملی دیده اند .
تحریم ها و صنعت روی
با توجه به اینکه صنعت روی بیشتر به صادرات مواد خام و اولیه می پردازد و تحریم ها عمدتاً صنایع پایه و مادر کشور را نشانه رفته است شاید مشکلات ناشی از تحریم ها در مورد شرکت های گروه روی به اندازه دیگر صنایع نباشد ولی قطعاً هزینه هایی در رابطه با صادرات به این شرکتها تحمیل خواهد شد .
معدن انگوران مهم ترین مسئله صنعت روی
این معدن با ارزش که در سال 84 امتیاز بهره برداری آن توسط دولت از بخش خصوصی گرفته شد ، پروانه اش به نام شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران ( وابسته به وزارت صنایع و معادن ) ثبت گردید . اما پس از ابلاغ سیاست های اصل 44 قانون اساسی به دولت ، بحث واگذاری آن در قالب مزایده مطرح شد . این مزایده انجام شد ولی برخی ابهامات مزایده 186 میلیارد تومانی انگوران را باطل کرد ! هیأت دولت تصمیم گرفت این معدن را طبق پیشنهادات وزارت صنایع و معادن به صورت کنسر سیومی در اختیار شرکتهای فعال در حوزه سرب و روی کشور قرار دهد .
بر این اساس قرار بود در اردیبهشت ماه سال جاری معدن انگوران به کنسرسیومی که 75 درصد آن متعلق به شرکت توسعه معادن روی و 25 درصد آن در اختیار دیگر تولید کنندگان سرب و روی است واگذار شود ولی با گذشته سه ماه هنوز این اتفاق نیفتاده و سرنوشت معدن بلاتکلیف مانده است .
هر چند معدن مذکور طی سال های اخیر دو بار ریزش های ناگهانی داشته و به گفته کارشناسان احتیاج به 400 میلیون تن باطله برداری خاک دارد ولی از آن جا که عملکرد بیشتر واحدهای تولیدی و کارخانجات تولید سرب و روی کشور به وضعیت این معدن وابستگی شدیدی داشته و طبق گفته کارشناسان این معدن می تواند تا 60 درصد خوراک کارخانجات سرب و روی را تأمین کند ، روشن شدن وضعیت آن می تواند سرمنشأ تحولات جدیدی در صنعت سرب و روی کشور باشد .
شاید واگذاری این معدن به کنسرسیومی که ذکر شده اثرات آنی بنیادی در شرکت های حوزه صنعت سرب و روی کشور نداشته باشد ولی می تواند با ایجاد یک شک مثبت موجبات رشد قیمت سهام شرکتهای این گروه را که بر خلاف دیگر سهم های بورس ، امسال چندان رشدی را به خود ندیده اند فراهم آورد .
نقاط قوت صنعت روی
1. ثبات فعلی قیمت های جهانی در محدوده 2000 دلار و پیش بینی کارشناسان به رشد قیمت تا کاهش آن یکی از نکات مثبت در رابطه با شرکتهای فعال در این حوزه است .
2. اقبال صنعت گران به استفاده از فلز روی در صنایعی مانند داروسازی و خودروسازی نیز از مواردی است که منجر به افزایش تقاضا برای محصولات این صنعت خواهد شد .
3. پایان یافتن بحران های مالی جهان و روند رو به رشد اقتصادهای چین ، آمریکا و ژاپن به عنوان مصرف کنندگان اصلی این فلز پر کار برد از دیگر چشم اندازهای مثبت این صنعت است .
4. عدم وابستگی به خارج از کشور و به تبع آن تأثیر کم تحریم های بین المللی روی شرکت های فعال در این صنعت
5. وجود معادن فراوان باعیار بالا در ایران که شرکت ها را از مواد اولیه مورد نیازشان بی نیاز می کند
نقاط ضعف صنعت روی
1. مستهلک شدن ماشین آلات برخی کارخانجات فعال در صنعت
2. خلوص پایین شمش تولیدی نسبت به استاندارد های جهانی که باعث می شود قیمت تمام شده بالاتر از استاندارد های جهانی باشد .
3. مشکلات تأمین مواد اولیه به علت تأخیر در واگذاری معدن انگوران
4. طرح تحول اقتصادی و افزایش قیمت حامل های انرژی
نتیجه گیری
در کوتاه مدت با توجه به تفصیلات از نظر گذشته و با وجود همه نقاط مثبت و منفی صنعت سرب و روی کشور به نظر می رسد امکان رشد برای قیمت سهام شرکتهای این گروه بیشتر از افت است ، البته جهش یا افت ناگهانی پیش بینی نمی شود .
در ضمن با توجه به عدم رشد قیمت سهام شرکت های مزبور بر خلاف کل بازار شاید یک خبر مثبت مثل تعیین تکلیف معدن انگوران باعث ایجاد شوک و انفجار قیمتی سهام شرکتهای فوق الذکر شود .
در بلند مدت نیز با توجه به اینکه طبق پیش بینی های کارشناسان صنعت روی جهان تقاضای روی بر عرضه آن پیشی خواهد گرفت ، قطعاً شاهد رشد قیمت های جهانی روی و به تبع آن افزایش سودآوری شرکت های فعال در حوزه روی ایران خواهیم بود .