پیرو روند نزولی اخیر شاخص های بورس :
رونمایی از سه فرضیه ریزش بازار
شاخص کل بورس اوراق بهادار کشور در 123 روز کاری شش ماهه اول سال 89 ، 86 روز مثبت و 37 روز منفی بوده است . در وضعیتی تقریباً مشابه ، شاخص بورس در 125 روز کاری سال 88 خود 91 روز مثبت و 34 روز منفی را تجربه نموده است که همان گونه که مشاهده می کنید روندی بسیار شبیه به هم می باشد .
شاخص کل بورس اوراق بهادار کشور ، این روزها به بهانه رشد بیش از حد در شش ماهه ابتدایی سال و نیاز به استراحت ، روز به روز در حال سقوط است به گونه ای که با افت بی سابقه در معاملات امروز بازار از مدار 18 هزار واحدی که با قدرت فوق العاده ای به آن وارد شده بود خارج شده و وارد مدار 17 هزار گردید .
اما بر اساس گزارش بورس نیوز ؛ در یک بررسی کلی نتیجه ای بدست آمد که حکایت از رشد شاخص در نیمه ابتدایی سال 89 تقریباً به همان اندازه نیمه ابتدایی سال 88 داشته و روند بازار را تقریباً مشابه با سال گذشته در تمامی جنبه ها نشان می دهد !؟
بورس از زبان آمار
شاخص کل بورس اوراق بهادار کشور در 123 روز کاری شش ماهه اول سال 89 ، 86 روز مثبت و 37 روز منفی بوده است . در وضعیتی تقریباً مشابه ، شاخص بورس در 125 روز کاری سال 88 خود 91 روز مثبت و 34 روز منفی را تجربه نموده است که همان گونه که مشاهده می کنید روندی بسیار شبیه به هم می باشد .
شاخص کل بورس در نیمه اول سال 88 از لحاظ مقداری 44.1 درصد رشد و در نیمه اول سال 89 حدود 47 درصد رشد را تجربه کرده است .
بنابر این همان گونه که مشاهده می کنید شاخص بورس در نیمه اول سال جاری تنها درحدود 3 درصد بیشتر از سال گذشته رشد نموده است که آن هم دلایل زیادی دارد که یکی از مهم ترین هایش که در این گزارش به آن می پردازیم افزایش سود پیش بینی شده شرکتهای بورس از 10362 میلیارد تومان به 12185 میلیارد تومان است که رشدی بالغ بر 17.6 درصد را نشان می دهد .
بر این اساس نه تنها 3 درصد رشد شاخص بیش از پارسال منطقی می نماید بلکه رشد بیش از این نیز با توجه به پیش بینی های سود ارسالی شرکتها غیر طبیعی نمی نماید.
افزایش پی بر ای متوسط بورس از 5.63 مرتبه در شهریور 88 به 7.04 در شهریور ماه 89 نیز با توجه به اینکه شاخص پی بر ای معیاری برای نشان دادن افزایش انتظار بازار از سودآوری شرکتها می باشد مهرتأیید دیگری بر روند رو به رشد قیمت سهام شرکتها می زند که همواره باید جلوتر از وقایعی که قرار است اتفاق بیفتد در حال حرکت باشد .
فرض اول : برآورده نشدن انتظارات
بنابراین با اوصاف ذکر شده شاید یک فرض منطقی این باشد که شرکتهای بورسی در گزارش های 6 ماهه ، 9 ماهه و 12 ماهه خود که به فراخور سال مالی شان باید در روزهای نه چندان دور آتی یعنی تا پایان مهرماه به بازار ارسال کنند نتوانسته اند انتظارات بازار در تحقق سودهایشان را به اندازه کفایت برآورده کنند و این باعث شده در سهم های مختلف بازار شاهد عرضه های سنگین و افت قیمت در آستانه ارسال گزارش ها باشیم .
زیرا همان گونه که تمام اهالی حرفه ای بازار می دانند جریان اطلاعات شرکتها معمولاً قبل از اعلام عمومی ، توسط عوامل مطلع درون و برون شرکتی دارای رانت اطلاعاتی به مرور به بازار ارسال شده و تأثیر خود را زودتر از اعلام رسمی بر قیمت سهام شرکتها می گذراند
بنابر این اگر فرضیه بیان شده در بالا صحیح باشد افت قیمت سهام در شرکتها و به تبع آن افت فاحش شاخص کاملاً طبیعی بوده و قیمت ها باید تاجایی که شرکتها موفق به براورده کردن انتظارات سهامداران خود نشده اند اصلاح شوند .
فرض دوم : جو هیجانی و روانی
در صورت پوشش های خوب و معقول EPS در گزارشات شرکتها فرضیه دوم به این صورت مطرح است که روند منفی ایجاد شده در بازار کاملاً هیجانی و روانی بوده حتی شاید دست های پشت پرده ای در کار باشد که با ایجاد جو مذکور و ودامن زدن بیش از پیش به آن در صدد ایجاد جو بی اعتمادی در بازار و جمع آوری سهام ارزنده آن باشند.
فرض سوم : اثر هدفمندی یارانه ها و تحریم های اقتصادی
فرضیه سوم بدین گونه است که هدفمندی یارانه ها و تحریم های اقتصادی بین المللی که مدت هاست نگرانی از بابت آنها کل اقتصاد کشور را تحت تأثیر خود قرار داده است ، با زمزمه هایی که این بار جدی تر از همیشه مبنی بر اجرایی شدن طرح هدفمندی یارانه ها طی روزهای نه چندان دور آتی به گوش می رسد و همچنین مشکلاتی که شرکت های صادر و وارد کننده در گشایش اعتبارات اسنادی جدید با آن رو به رو شده اند به یکباره تأثیر خود را روی بورس کشور گذاشته است .
به هر حال چیزی که مشخص است نا پایداری وضعیت اخیر ایجاد شده در بورس می باشد زیرا سهام اکثر شرکتها به استثنای برخی که از ارزش های واقعی خود فاصله زیادی گرفته بودند ، با اصلاح قیمتی که در چند روز اخیر در آنها به وقوع پیوسته است به ارزش ذاتی خود رسیده اند .