ارزیابی وضعیت بازار بورس از نگاه یک کارشناس
اقبال بورس به سخاوتمندان در سال 90
درست است که اطلاعات دقیقی از طرح تحول سیستم بانکی و میزان نرخ سود و بهره های بانکی در اختیار نداریم ، اما باید توجه داشت که تغییر قوانین و سیاست ها همواره برای این صنعت وجود داشته و این صنعت در طول سالیان دراز فعالیت خود ، توانایی ارایه راهکارهای مناسب را در شرایط خاص از خود نشان داده و همواره سودآوری خود را حفظ کرده است . پس در این فضا نیز قادر خواهد بود به حیات خود ادامه دهد. به نظر می رسد با کاهش نرخ سود بانکی ، پی بر ای این صنعت افزایش یافته و پی بر ای بازار را نیز تحت تأثیر قرار دهد .
در روز چهارشنبه هفته گذشته شاهد ادامه روند مثبت در بازار بودیم . به طوری که شاخص در این روز با 28 واحد افزایش به رقم 22 هزار و 62 واحد رسید . اما آنچه که مهم به نظر می رسد ، علت های این رشد بوده و نمی توان گفت که روند جدیدی در بازار شکل گرفته است چرا که طی دو هفته اخیر شاهد بودیم روند شاخص یک روز مثبت و یک روز منفی بود .
مازیار حقیقی ، مدیر سرمایه گذاری کارگزاری آبان ، با بیان این مطلب افزود : به نظر می رسد معاملات اخیر به خصوص در سهام ایران خودرو و چند شرکت بزرگ دیگر ، علت شکل گیری این روند بوده است و اگر تعداد شرکت هایی که روند مثبت و یا منفی داشته اند را بررسی کنیم ، می توانیم دقیق تر بگوییم که آیا روند بازار واقعاً مثبت بوده است .
وی در ادامه تأکید کرد : در فضای کنونی بازار ، برخی سرمایه گذاران در حال شناسایی سود بوده و برخی نیز درصدد تغییر پرتفوی خود هستند ؛ به همین دلیل به خرید و فروش در حجم زیاد اقدام نمی کنند و منتظر اخبار جدید از بازار هستند تا با شناخت و تحلیل بهتر بتوانند معامله کنند.
ذکر این نکته لازم است که برای نظردهی در خصوص وضعیت بازار باید متغیرهای کلان را نیز در نظر بگیریم .
وی همچنین گفت : انتشار اطلاعات جدید و ارایه بودجه های محافظه کارانه از سوی شرکتها برای سال آتی ، روشن شدن سیاست پولی دولت در بسته سیاستی-نظارتی بانک ها و تعیین نرخ بهره های بانکی باعث شده سرمایه گذاران تأمل بیشتری را برای خرید و فروش سهم از خود نشان دهند .
در شرایطی که قیمت نفت به محدوده بالای 100 دلار وارد شده و با باقی ماندن قیمت این محصول در این محدوده و حتی افزایش آن ، شرایط اقتصادی کشور بهبود می یابد قیمت های بالاتر این فرآورده ، محلی است برای تأمین کسری بودجه دولت که به نظر می رسد در خصوص یارانه ها ممکن است با آن مواجه شود و در کنار آن بهای حامل های انرژی و افزایش قیمت دلار به کمک دولت خواهد آمد.
وی در ادامه تصریح کرد : البته مسئله ای که از مثبت بودن شاخص بازار با اهمیت تر می نماید ، حجم معاملات و گردش مناسبی است که در بازار وجود داشته و در سرمایه گذاران حس قابل قبولی را از عملکرد بازار ایجاد کرده و همین امر باعث گسترده تر شدن بورس کشور می شود.
حقیقی در خصوص روند موجود در بین بانکی ها متذکر شد : درست است که اطلاعات دقیقی از طرح تحول سیستم بانکی و میزان نرخ سود و بهره های بانکی در اختیار نداریم ، اما باید توجه داشت که تغییر قوانین و سیاست ها همواره برای این صنعت وجود داشته و این صنعت در طول سالیان دراز فعالیت خود ، توانایی ارایه راهکارهای مناسب را در شرایط خاص از خود نشان داده و همواره سودآوری خود را حفظ کرده است . پس در این فضا نیز قادر خواهد بود به حیات خود ادامه دهد. به نظر می رسد با کاهش نرخ سود بانکی ، پی بر ای این صنعت افزایش یافته و پی بر ای بازار را نیز تحت تأثیر قرار دهد .
وی در این خصوص ابراز داشت : پیش بینی پی بر ای بازار در شرایط فعلی کار مشکلی است و باید منتظر باشیم تا ببینیم منابع درآمدی دولت و تأمین کسری بودجه ناشی از هدفمندی یارانه ها از چه محلی خواهد بود . قطعاً پی بر ای بانک در کوتاه مدت افزایش می یابد ، اما نمی توان گفت که پی بر ای بازار نیز افزایش خواهد یافت و من به این قضیه اعتقادی ندارم .
کاهش بهره بانکی و افزایش استقبال از سوی لیزینگی ها
وی از تأثیرات مثبت کاهش نرخ تسهیلات بر روی لیزینگی ها سخن راند و گفت : با توجه به وابستگی لیزینگی ها به صنعت بانکداری ، هر چه این نرخ کاهش بیشتری پیدا کند ، استقبال برای دریافت تسهیلات افزایش خواهد یافت . این استقبال از سوی لیزینگی ها راه حلی برای جبران سود بانک ها خواهد بود.
وجود تعادل در بازار
وی در ادامه سخنانش ارزیابی خود از بازار سرمایه را این چنین عنوان کرد : آنچه که من و جمعی از کارشناسان بورس از وضعیت بازار احساس کردیم ، این است که با بازار سستی رو به رو نیستیم که با تغییر و تحولات در عوامل مختلف ، دچار ریزش شدید شود و نمی توان گفت در سهم خاصی حباب ایجاد شده است. اعتقاد ما بر این است که بازار در حالت تعادل به سر می برد.
البته ذکر این نکته را لازم می دانم که نمی توان دقیق مشخص کرد که در این مدت صنعت خاصی به صورت کلی حرکت کرده ؛ چرا که در صنایع مختلف حرکت شرکت های مختلف متفاوت بوده است ؛ برای مثال در صنعت سیمان ، که چند وقت اخیر را با بحران سپری کرده و افزایش قیمت سیمان در هاله ای از ابهام به سر می برد ، شاهد بودیم که برخی از شرکت های فعال در این زمینه با توجه به موقعیت جغرافیایی خود رشد داشتند.
حقیقی همچنین گفت : دارویی ها وضعیت خاصی داشته و با وجود رشد مناسب آنها ، به دلیلی شناوری کمی که دارند ، نمی توان در حجم های بالا روی این صنعت سرمایه گذاری کرد.
در کل باید گفت : تمام سهم هایی که ، چه از لحاظ سودآوری و نقدشوندگی و چه از لحاظ پتانسیل و نیز شناوری پاسخگوی نیاز بازار باشد ، برای سهامداران و سرمایه گذاران جذابیت دارد.
آنچه که سرمایه گذاران باید به آن توجه داشته باشند، این است که برای سال آتی باید منتظر تعیین سیاست های کلان دولت بمانند و ببینند این سیاست ها به چه سمتی خواهد رفت تا با دریافت اطلاعات جدید بتوانند سهم های موردنظر خود را انتخاب کنند.
در این میان و با توجه به طرح تحول اقتصادی به نظر می رسد صنعت مخابرات و به ویژه همراه اول ، گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری باشند.
چشم انداز آتی شرکت ها تا فصل برگزاری مجامع
وی در خصوص چشم انداز سال آتی شرکت ها تا فصل برگزاری مجامع گفت: سیاست تقسیم سود شرکت ها به چشم انداز آنها کمک می کند. به نظر می رسد طی دو تا چهار ماه آتی ، شرکت هایی که تقسیم سود مناسب دارند ، مورد اقبال بازار قرار می گیرند و چشم انداز روشنی برای آنها قابل تصور است. اما عموم فعالان بورس انتظار رشد تا فصل مجامع را دارند ، اما بازار با شیب ملایمتری به رشد خود ادامه می دهد و محافظه کاری شرکت ها در ارایه بودجه های سال آتی باعث می شود احتمال تغییر و تعدیل سود در آنها وجود داشته باشد.
لازم به ذکر است که بودجه شرکت ها برای سال 90 تفاوت چندانی با اولین بودجه اعلامی آنها برای سال جاری ندارد.
وی عرضه های جدید به خصوص در صنعت نفت را در شاخص سال آینده تأثیر گذار دانست و افزود: این عرضه ها باعث می شود نقدینگی از بازار خارج نشده و تأثیر مثبتی روی بازار اعمال خواهد کرد.
مازیار حقیقی ، وجود متغیرهای متعدد را عامل دقت کم در ارایه پیش بینی بودجه سال آتی شرکت ها دانست و افزود: براساس اصول حسابداری ، مدیر و نیز بخش مالی هر شرکت هزینه ها را جدی تر از درآمدها در نظر می گیرد و روشن نبودن وضعیت برخی متغیرهای کلان و فاکتورهای اثرگذار دیگر، شرکت ها را در ارایه پیش بینی های دقیق با مشکل مواجه می کند. در صورتی که این عوامل مشخص شوند ، آنها می توانند بودجه خود را دقیق تر ارایه کنند.
عوامل موثر بر شاخص در سال آتی
وی در پایان به برخی از این عوامل اثرگذار برای سال آتی اشاره کرد و بیان داشت : در ارایه پیش بینی ها به متغیرهای کلان همچون بازارهای موازی باید توجه داشت ؛ برای مثال بازار مسکن در سال آینده حرکت چشم گیری نخواهد کرد . در درجه بعد روند قیمت نفت در وضعیت اقتصادی کشور اهمیت دارد؛ چراکه اگر قیمت آن نسبت به قیمت های فعلی بالاتر رود و یا در همین محدوده باقی بماند ، با کسری بودجه مواجه نخواهیم بود و وضع اقتصادی کشور سامان بیشتری می یابد. همچنین سیاست های پولی و مالی نیز به عنوان عامل موثر دیگر در نظر گرفته می شود.
لازم به ذکر است که سرمایه گذاران با توجه به فاکتورهای مذکور ، میزان نقدشوندگی سهم ها را مدنظر خود قرار دهند. چراکه در شرایط فعلی و تا مشخص شدن وضعیت کامل بازار براساس عوامل مختلف ، میزان نقدشوندگی از سودآوری هر سهم مهم تر است.