قراردادهای آتی و اختیارات (Futures and Options)

[سهامدار جزء]

0

بخش اول- قراردهای آتی (Futures)

مقدمه

بازار آتی (futures) بازار مالی است که شباهتهای زیادی با بازار ارز دارد و به همین جهت اکثر دوستان با اصول اولیه این بازار آشنایی دارند. تاپیک حاضر به بررسی این ابزار مالی پرداخته و در آن سعی میشود اصول این بازارها توضیح داده شده و در حد توان و دانش نگارنده به سوالات پاسخ داده شود.
هرگاه در این تاپیک به بازار آتی اشاره شود، منظور بازار آتی اتاق معاملات دار (مثل بازار بورس کالای شیکاگو CME) است. همانطور که میدانید هرچند امکان ترید روی برخی از اقلام بازارهای آتی در پلت فرمهای فارکس فراهم است اما این بازارها CFD بوده و شما فقط از تغییر قیمت سود میبرید و در بازار واقعی حضور ندارید.

پی نوشت:
این تاپیک با همین ساختار در دو فروم قیمتها و آپادانا ارایه میشود. تنها خواستم جهت ادای دین به دوستان سرمایه ای و یافتن مخاطب بیشتر برای عرایضم آنرا در اینجا تکرار کنم.

[سهامدار جزء]

0

چرا فیوچرز؟

از مهمترین دلایل ایجاد بازار فیوچرز، پوشش ریسک بوده است. امروزه همچنان این دلیل جزو مهمترین دلایل استفاده بنگاههای تولیدی از این ابزار است. فرض کنید شرکت الف که تولید کننده سیمهای مسی است به این نتیجه میرسد که به دلایل مختلفی، قیمت مس در شش ماهه آینده افزایش قابل توجهی خواهد داشت. از طرفی قسمت برنامه ریزی تولید شرکت تخمین میزند که مصرف مس این شرکت برای ششماهه آتی حدود 300 تن خواهد بود. این شرکت با مراجعه به تولید کننده مس (یا بورس فلزات) قراردادی برای خرید 300 تن مس را برای تحویل در ششماه آینده می‌بندد. حال دو فرض متصور است: اگر قیمت مس در بازار روزانه در شش‌ماه آینده افزایش بیابد، شرکت الف به اندازه تفاوت قیمت منهای سود بانکی پولی که پرداخت کرده سود میکند و اگر قیمت کاهش یابد، این شرکت به اندازه تفاوت قیمت بعلاوه سود بانکی ضرر میکند. در واقع شرکت الف با بستن این قرارداد آتی قیمت مواد اولیه خود را بیمه کرده است. این مثالی است که همه روزه بین بنگاههای تولیدی اتفاق می‌افتد. حتی شرکتهای چند ملیتی با تحلیل نوسانات ارز اقدام به خرید و فروش قراردادهای آتی ارز میکنند تا بتوانند خود را در مقابل نوسانات نرخ ارز در هنگام پرداخت حقوق به کارمندان خود در کشورهای مختلف بیمه کنند.

از سال 2000 و بعد از رکود اقتصادی شرق آسیا، بازارهای آتی مورد توجه تریدرهای کوچک و speculators قرار گرفت. حضور این افراد و خرید و فروش آنهاست که نوسانات قیمت را در این حد باعث میشود. آمار نشان میدهد که 76% تریدرهای فعال در بازار آتی ضررده هستند.

[سهامدار جزء]

0

اصطلاحات
قرارداد آتی (future contract) قراردادی برای خرید یا فروش مقدار مشخصی کالا در زمان معینی است. در هر قرارداد حجم، قیمت و تاریخ تحویل کاملاً مشخص است.

حجم قرارداد: کالاهای مختلف را با حجمهای مختلفی می‌سنجند. برای مثال هر قرارداد ذرت معادل 5000 پیمانه (حدود 176 متر مکعب) دانه ذرت است. یا هر قرارداد آتی نفت 1000 بشکه نفت (حدود 117 متر مکعب) است.

زمان تحویل (سررسید): در بازار آتی قراردادهایی با زمان تحویل مختلف، قراردادهای مختلفی هستند. زمان تحویل هر کالایی از پیش تعیین شده است. هر ماه با یک حرف مشخص میشود و هر قرارداد ماههای تحویل مشخص دارد (جدول زیر). برای مثال نفت خام در تمام ماهها تحویل دارد اما قهوه تنها در ماههای مارچ، می، جولای، سپتامبر و دسامبر تحویل دارد. قرارداد CH9 یعنی قهوه تحویل در ماه مارچ 2009. هرچند در پایان مدت قراردادها با تحویل فیزیکی روبرو هستیم اما در عمل برای تریدرهای کوچک، تحویل اتفاق نمی‌افتد. پس لزومی به نگرانی نیست که در صورت اشتباه 1000 بشکه نفت به در خانه شما فرستاده شود.

[MONARCH]

0

با سلام خدمت جناب دکتر
اگر ممکن است به نحوه ترید در این روش نیز اشاره نمایید آنطور که بنده شنیده ام در این روش پس از رسیدن قیمتهای فیوچرز و اسپات نهایتا سود عاید تریدر میشود. و اینکه کدام بروکر این دو آیتم را بصورت کامل داراست؟
با تشکر

[سهامدار جزء]

0

نوشته اصلي بوسيله MONARCH

با سلام خدمت جناب دکتر
اگر ممکن است به نحوه ترید در این روش نیز اشاره نمایید آنطور که بنده شنیده ام در این روش پس از رسیدن قیمتهای فیوچرز و اسپات نهایتا سود عاید تریدر میشود. و اینکه کدام بروکر این دو آیتم را بصورت کامل داراست؟
با تشکر

سلام
روشی که شما میفرمایید به convergence یا همگرایی معروف است. اساس این روش بدین صورت است که مثلاً طلای اسپات در قیمت 900 دلار معامله میشود و طلای فیوچرز با سررسید ماه آتی در قیمت 950 دلار. اسپات را خریده و فیوچرز را میفروشیم. با توجه به تعریف فیوچرز قیمت در سررسید معادل قیمت بازار نقدی خواهد بود. پس قیمت هر کجا قرار بگیرد، تریدر سود میکند. این تعریف روی کاغذ جواب میدهد اما در عمل به دلیل وجود کمیسیون، اسپرد و اسلیپج و امکان باز شدن گپ و واگرایی دو قیمت، میتواند پیش از یکی شدن قیمت، تریدر را از پوزیشن فیوچرز بیرون کند (مارجین کال شود). از طرفی چون معمولاً فاصله قیمتی دو بازار زیاد نیست، باید با مارجین بالا وارد شد که خود بخود خطر را بالا میبرد. لازم بذکر است که همین باز شدن اسپرد باعث یکی از بزرگترین ورشکستگی های تاریخ معاصر (هج فاند LTCM) شد.
نحوه ترید در بازار فیوچرز مانند تمام بازارهای مالی است: بک تست یک استراتژی و استفاده از آن در حساب ریل.
در مورد بروکری که هر دو را ارایه کند چیزی نمیدانم. همانطور که در پست اول عرض کردم، مطالب برای بازارهای بورس دار نوشته میشود و لذا بروکر خاصی که این خدمات را ارایه کند، نمیشناسم.

[سهامدار جزء]

0

اصطلاحات - ادامه

تیک (tick): تیک کوچکترین واحدی است که یک بازار اجازه حرکت دارد (مانند پیپ در فارکس). بعد از سال 2000 اکثر بازارها به سیستم ده دهی وارد شدند اما هنوز برخی از بازارها (مثل غلات- grains) هنوز از سیستم یک چهارمی استفاده میکنند (قابل توجه دوستانی که فکر میکنند حرکت گندم یا ذرت در یک روز 4000 پیپ است). در این سیستم هر تیک معادل یک چهارم پوینت است (پوینت فاصله دو عدد صحیح است). برای مثال قیمت WH9 (گندم تحویل مارچ 2009) در هنگام نگارش این مطلب 536.00 است.

نردبان: در بازارهای فیوچرز از جدولی که به نردبان قیمت (price ladder) معروف است، استفاده میشود. در این جدول شما قیمت جاری و اردرهایی که تا 5 تیک بالاتر و پایینتر هستند را مشاهده میکنید. شکل زیر نمونه ای از نردبان قیمتی WH9 را نشان میدهد.

طبق جدول زیر در قیمت کنونی (536.00) 42 اردر فروش و 50 اردر خرید وجود دارد و سایر اردرهای خرید و فروش را نیز میتوان در قیمتهای مختلف دید. در هنگام باز بودن بازار، رنگ زرد (نشان دهنده قیمت کنونی) در جدول حرکت میکند و حجم اردرهای مختلف نیز در جدول دایم در حال تغییر هستند.

ارزش هر تیک (Tick value): ارزش هر تیک در هر بازار متفاوت است. برای مثال هر تیک حرکت قیمت در بازار ذرت معادل 12.5 دلار است (یعنی با حرکت قیمت یک ردیف در جدول بالا، equity حساب شما 12.5 دلار به ازاء هر قرارداد به نفع یا ضرر شما تغییر میکند).

ارزش هر پوینت (Point Value): به دلیل تفاوت حجم در بازارهای مختلف آتی، ارزش هر پوینت در بازارهای مختلف متفاوت است. برای مثال هر قرارداد نفت 1000 بشکه است. و هر تیک نفت معادل یک سنت است. لذا ارزش هر پوینت نفت برای هر قرارداد معادل10 دلار (1000x0.01=$10) است. به عبارتی اگر شما نفت را در 35$ خرید کنید و قیمت به 35.20$ برسد، شما 200 دلار (20x$10=$200) سود میکنید.

[سهامدار جزء]

0

انواع فیوچرز

بازارهای مختلفی در معاملات آتی حضور دارند که از آن میان میتوان به انواع ارزها، دام، قهوه، شکر، غلات (گندم، ذرت، جو)، نفت، گاز طبیعی، نفت کوره، پنبه، طلا، نقره، اوراق قرضه، نرخ سود بانکی، شاخص های سهام اشاره کرد. جدول پیوست نشانگر بورسی که هر یک از بازارهای آتی در آن معامله میشوند، ساعت معامله (به وقت مرکزی امریکا +6 GMT)، ماه سررسید، حجم معامله، ارزش هر تیک و حداقل نوسان است.

[سهامدار جزء]

0

بورس
بورسهای اصلی بازارهای آتی، Chicago Board of Trade(CBOT)، New York Mercantile Exchange (NYMEX) ، New York Board of Trade (NYBOT) ، Chicago Mercantile Exchange (CME)، International Monetary Market(IMM)، Commodity Exchange(COMEX) هستند. جدول زیر نمونه‌ای از مارجین مورد نیاز بعضی از بازارها را بدست میدهد.

[سهامدار جزء]

0

بخش دوم- قراردادهای اختیار (Options)

مقدمه

قراردادهای اختیار (option) یکی از جذابترین و منحصر به فرد ترین بازارهای مالی هستند. جذاب از آن‌رو که علاقمندان ریاضی می‌توانند ردپای پررنگ‌تری از این علم را در این بازار بیابند و منحصر بفرد از آن جهت که ... توضیح خواهم داد. صبور باشید!

مانند بخش اول، مجدداً یادآور میشوم که هرگاه در این تاپیک به بازار اختیارات اشاره شود، منظور بازار اختیارات اتاق معاملات دار (مثل بازار اختیارات شیکاگو CBOE) است. همانطور که میدانید هرچند امکان ترید روی برخی از اقلام بازارهای اختیارات در برخی پلت فرمهای فارکس فراهم است اما این بازارها CFD بوده و شما فقط از تغییر قیمت سود میبرید و در بازار واقعی حضور ندارید.

[سهامدار جزء]

0

آپشن چیست؟

طبق تعریف، آپشن اختیار (و نه اجبار) خرید یا فروش سهم یا کالا در قیمت مشخص در زمانی مشخص است. آپشن جزو ابزار مشتقه (derivatives) است بدین معنا که قیمت آن از قیمت ابزار مالی دیگری (که به آن underlying یا متضمن گفته میشود) مشتق میشود و به خودی خود ارزشی ندارد.

به جز امکان سود بردن از تغییرات قیمت، دلیل دیگر (و اصلی) استفاده از آپشن، بیمه کردن تولیدات یا محصولات است. یک مثال ساده از آپشن، بیمه شخص ثالت است. خرید این بیمه ضروری نیست، احتمال باطل شدنش هست (ممکن است در مدتی که بیمه شما اعتبار دارد، شما تصادف نکنید)، و حتی در صورت تصادف ممکن است شما به هر دلیلی، از آن استفاده نکنید. بعد از بیان تعاریف و اصطلاحات، مثالی اقتصادی را عرض خواهم کرد.

[سهامدار جزء]

1

اصطلاحات

برای معامله آپشن هر تریدر دو راه دارد: خرید یا فروش آپشن. به فروش، نوشتن اختیار (option writing) هم میگویند. همانطور که در تعریف آپشن عرض شد، دو پارامتر در هنگام خرید یا فروش اختیار باید مد نظر قرار بگیرد: زمان و قیمت. به قیمتی که آپشن در آن تعریف میشود، strike price یا exercise price (قیمت اعمال) باشد و زمانی که آپشن در آن باطل میشود، سررسید (expiry date) است.

اگر قیمت فعال شدن آپشن بالاتر از قیمت فعلی باشد، یعنی شما معتقد هستید که قیمت بازار متضمن آپشن بالا خواهد رفت. در این حالت شما آپشن call را می‌خرید (و یا put را می‌فروشید). گیج شدید؟ بگذارید به روش دیگری توضیح دهم: قیمت نفت خام (تحویل ماه جون) در حال حاضر حدود 50 دلار است. شما پس از تحلیل بازار به این نتیجه میرسید که قیمت نفت پیش از سررسید (یعنی جون) به مرز 70 دلار خواهد رسید. با این تحلیل شما از طریق کارگزار خود اقدام به خرید اختیار خرید (call) نفت با سررسید می (سررسیدها در بازار آپشن هم مانند فیوچرز ثابت و تعریف شده هستند) در قیمت 70 دلار میکنید. برای این اختیار خرید، شما مثلاً 5 دلار به ازاء هر قرارداد به فروشنده می‌پردازید. حالا اگر به جلو برویم، در تاریخ سررسید دو حالت متصور است:

1-قیمت نفت کمتر از 70 دلار باشد. در این حالت آپشن شما، عمل نشده، باطل میشود. زیان شما 5 دلار به ازاء هر قرارداد خواهد بود. در این حالت آپشن شما "به قیمت"، خنثی یا out of the money است.

2-قیمت نفت بیش از 70 دلار باشد: شما میتوانید با اجرای آپشن، صاحب یک قرارداد فیوچرز نفت شوید. مثلاً اگر قیمت نفت در تاریخ سررسید 70.20 دلار باشد، شما صاحب (20x10=200) دلار سود میشوید که با کم کردن 5 دلار هزینه، شما 195 دلار سود خالص خواهید داشت. در این حالت به آپشن شما "با قیمت"، "سودآور" یا in the money می‌گویند.

روش دومی هم که دارید، استفاده از حق فروش آپشن است. در این صورت با همان دید که نفت تا پایان ماه می به مرز 70 دلار میرسد و قیمت امروز 50 دلار است، شما اختیار فروش (put) نفت را در قیمت 70 دلار می‌فروشید و به ازاء هر قرارداد حق فروش (مثلاً 5 دلار) دریافت میکنید. این بدین معنی است که اگر قیمت نفت در تاریخ سررسید:

1-بالاتر از 70 دلار بسته شود، شما 5 دلار سود کرده اید (و این سود البته همان موقعی که اختیار فروش را فروخته اید، به حسابتان واریز شده است).

2-پایینتر از 70 دلار بسته شود، شما باید یک قرارداد نفت به قیمت 70 دلار تهیه کنید و به خریدار آپشن بدهید. مثلاً اگر قیمت در 69.80 دلار بسته شود، شما 20x10=200دلار ضرر کرده‌اید که با کسر 5 دلاری که از فروش برایتان مانده است، 195 دلار ضرر می‌کنید.

حالت سوم هم این است که قیمت نفت در 70 دلار بسته شود، در این صورت آپشن را "بی قیمت" یا at the money می‌نامند.

حسن خرید آپشن ریسک کاملاً مشخص و احتمال سوددهی بسیار بالاست. اما در مقابل این دو حسن، دو عیب بزرگ خرید آپشن این است که معمولاً برای اجرا شدن آپشن شما به روندهای شدید نیاز دارید و ضمناً بعنوان یک تحلیلگر نه فقط باید بدانید که قیمت دقیقاً کجا می‌رود، بلکه باید از زمان دقیق رسیدن قیمت به این نقطه هم آگاهی داشته باشید.

[lexus]

0

با تشکر
این درست است که اکثر آپشن ها در سررسید بی ارزش هستند؟
البته دستکاری قیمت توسط فروشندگان آپشن مهمترین دلیل است.

[Farshid Kaykhosro]

0

با درود .

ایا کسی بروکر غیر آمریکایی می شناسه که آپشن فارکس ، حد اقل روی [Major] ها بده .

البته منظورم [Plain Vanila(straddle and strangle)] یا [Barrier(one-touch, no-touch, double one touch, double no touch)]


نیست .من دنبال [Fixed Loss on Expiration] هستم .

[lexus]

0

نوشته اصلي بوسيله Farshid Kaykhosro

با درود .

ایا کسی بروکر غیر آمریکایی می شناسه که آپشن فارکس ، حد اقل روی [Major] ها بده .

البته منظورم [Plain Vanila(straddle and strangle)] یا [Barrier(one-touch, no-touch, double one touch, double no touch)]


نیست .من دنبال [Fixed Loss on Expiration] هستم .

ساکسو بانک آپشن ارزها دارد ................در دمو هم دارند............اتوماتیک هست
یک زمانی gcitrading هم تلفنی داشتند الان نمیدونم.

[Farshid Kaykhosro]

0

نوشته اصلي بوسيله shahram261

ساکسو بانک آپشن ارزها دارد ................در دمو هم دارند............اتوماتیک هست
یک زمانی gcitrading هم تلفنی داشتند الان نمیدونم.

GCI خیلی وقته که حذفش کرده . سکسو هم همو نجور که گفتم ، ونیلا و فروارد داره که بدرد من نمی خوره ، چون ریسک

ثابت نداره .